İçindekiler:
- Stres nedir?
- Stres bedeni nasıl etkiler?
- Merkezi sinir ve endokrin sistemlerinde
- Solunum sistemi hakkında
- Kardiyovasküler sistem hakkında
- Sindirim sisteminde
- İskelet kası sisteminde
- Üreme sistemi hakkında
- Bağışıklık sisteminde
Herhangi bir anda stres yaşayabilirsiniz, bunun nedeni işiniz, mali problemleriniz olabilir, eşiniz veya ailenizle ilgili problemler olabilir veya sadece trafik sıkışıklığından kaynaklanıyor olabilir - beklenmedik şeyler. Gerginliğinizi biraz yükselten küçük şeyler vücudunuzu strese sokabilir. Bununla birlikte, stresinizi olabildiğince yönetmek en iyisidir çünkü stresin vücut üzerindeki etkisi çok fazladır ve elbette sağlığınız için zararlıdır.
Stres nedir?
Etrafımızdaki ortamdaki değişikliklerden dolayı stres meydana gelebilir, bu nedenle vücut koruyucu bir önlem olarak buna tepki verir ve tepki verir. Vücut strese fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak tepki vererek tepki verir.
Vücut, tehlike olarak algıladığı her şeye, gerçekten zararlı olsun ya da olmasın tepki verir. Vücut kendini tehdit altında hissettiğinde, vücutta yaralanmayı önlemeni sağlayan kimyasal bir reaksiyon meydana gelir. Bu reaksiyona "savaş ya da kaç" veya stres tepkisi denir. Vücudunuz strese tepki verdiğinde, kalp atış hızınızın arttığını, daha hızlı nefes aldığını, kaslarınızın gerildiğini ve kan basıncınızın yükseldiğini hissedeceksiniz.
Stres kişiden kişiye değişebilir. Size strese neden olan şey, başkalarında mutlaka strese neden olmayabilir. Her şey, olayları nasıl stresli olarak algıladığınıza ve stresle nasıl başa çıktığınıza bağlıdır. Hafif stres, görevleri tamamlamanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte, başınıza şiddetli stres veya kronik stres gelirse, sağlığınız için zararlı olabilir.
Stres bedeni nasıl etkiler?
Stresli hissettiğinizde, vücudunuzdaki tüm sistemler farklı şekillerde tepki verir. Kronik stres genel sağlığınız üzerinde etkili olabilir.
Merkezi sinir ve endokrin sistemlerinde
Merkezi sinir sistemi, stresin oluştuğu ilk andan stresin ortadan kalkmasına kadar temel olarak strese yanıt vermekten sorumludur. Merkezi sinir sistemi, vücut stres altındayken bir "savaş ya da kaç" tepkisi üretir. Ayrıca hipotalamustan adrenal bezlere adrenalin ve kortizol hormonlarının salınması emrini verir.
Kortizol ve adrenalin salındığında, karaciğer vücudunuza enerji sağlamak için kanda daha fazla şeker üretir. Vücudunuz tüm bu ek enerjiyi kullanmazsa, kan şekerini yeniden emer. Bununla birlikte, tip 2 diyabete yatkın kişiler için (obez insanlar gibi), bu kan şekeri hiç emilemez ve bu da kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur.
Adrenalin ve kortizol hormonlarının salınması, kalp atış hızında artışa, daha hızlı nefes almaya, kollarda ve bacaklarda kan damarlarının genişlemesine ve kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur. Stres dağılmaya başladığında, vücuda ilk kez normale dönmesi talimatını veren de merkezi sinir sistemidir.
Solunum sistemi hakkında
Stres, vücudunuzun etrafında oksijen alma girişiminde nefes alıp vermenizi hızlandırır. Bu pek çok kişi için sorun olmayabilir ancak astımlı veya amfizemli kişilerde sorunlara neden olabilir. Hızlı nefes alma veya hiperventilasyon da panik ataklara neden olabilir.
Kardiyovasküler sistem hakkında
Akut stres (trafik sıkışıklığına takılmak gibi kısa süreli stres) yaşadığınızda, kalp atış hızınız artacak ve büyük kaslara ve kalbe giden kan damarları genişleyecektir. Bu, vücuda pompalanan kan hacminde bir artışa neden olur ve kan basıncını artırır. Stres zamanlarında, vücuda enerji sağlamaya yardımcı olmak için kanın vücutta (özellikle beyin ve karaciğer) hızla akması gerekir.
Ayrıca, kronik stres altındaysanız (uzun süre stres), kalp atış hızınız sürekli olarak artacaktır. Kan basıncı ve stres hormonu seviyeleri de sürekli artacaktır. Bu nedenle kronik stres, hipertansiyon, kalp krizi veya felç gelişme riskinizi artırabilir.
Sindirim sisteminde
Stresli olduğunda, artan kalp atış hızı ve nefes alma sindirim sisteminizi tahriş edebilir. Normalden daha fazla veya daha az yemek yemeye başlayabilirsiniz. Sahip olduğunuz risk göğüste ağrılı yanma hissi, asit reflü, mide bulantısı, kusma veya mide ağrısı da artar. Stres, bağırsaklarınızdaki yiyeceklerin hareketini de etkileyebilir, bu nedenle ishal veya kabızlık yaşayabilirsiniz.
İskelet kası sisteminde
Stresli olduğunuzda kaslarınız gerilir ve sakinleştiğinizde normale döner. Bununla birlikte, sürekli stres altındaysanız, kaslarınızın gevşemeye vakti yoktur. Yani, bu gergin kaslar vücutta baş ağrısı, sırt ağrısı ve ağrı hissetmenize neden olur.
Üreme sistemi hakkında
Stresin cinsel uyarılmanıza da etkisi vardır. Kronik stres altındayken belki cinsel dürtü azalır. Bununla birlikte, erkekler stres sırasında daha fazla testosteron hormonu üretir ve bu da kısa vadede cinsel isteği artırabilir. Stres uzun sürerse erkeklik hormonu testosteron seviyeleri düşmeye başlayacaktır. Bu, sperm üretimine müdahale ederek erektil disfonksiyona veya iktidarsızlığa yol açabilir.
Bu arada kadınlarda stres, adet döngüsünü etkileyebilir. Stresli olduğunuzda, düzensiz adet dönemleriniz olabilir, hiç adet görmeyebilirsiniz veya daha ağır adet dönemleriniz olabilir.
Bağışıklık sisteminde
Stresli olduğunuzda, vücudunuz bağışıklık sisteminizi çalışması için uyarır. Hissettiğiniz stres geçiciyse, bu vücudunuzun enfeksiyonu önlemesine ve yaraları iyileştirmesine yardımcı olacaktır. Bununla birlikte, stres uzun süre devam ederse, vücut, histamin salınımını ve yabancı maddelerle savaşmak için iltihaplanma tepkisini engelleyecek olan kortizol hormonunu salacaktır. Bu nedenle, kronik stres yaşayan insanlar grip, soğuk algınlığı veya diğer bulaşıcı hastalıklar gibi hastalıklara daha duyarlı olacaktır. Kronik stres ayrıca hastalık veya yaralanmadan kurtulmanızı daha uzun sürebilir.