İçindekiler:
- Tanım
- Dermatit herpetiformis nedir?
- Semptomlar
- Dermatitis herpetiformis'in belirti ve semptomları nelerdir?
- Ne zaman bir doktora görünmeliyim?
- Sebep olmak
- Dermatit herpetiformise ne sebep olur?
- Kim dermatit herpetiformis riski altındadır?
- Teşhis
- Doktorlar bu hastalığı nasıl teşhis eder?
- Tıp ve ilaç
- Mevcut tedavi seçenekleri nelerdir?
- Evde yapılan ilaçlar
- İyileşmeyi destekleyen bazı yaşam tarzı değişiklikleri nelerdir?
Tanım
Dermatit herpetiformis nedir?
Dermatitis herpetiformis, deri iltihabına neden olan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık, herpes zoster virüsü enfeksiyonunun neden olduğu bir lezyon veya yaraya benzer şekilde kırmızı, kabarcık benzeri bir yanık döküntüsüne neden olur.
Görünen kızarıklık genellikle o kadar kaşıntılı hissedilir ki, onu gidermek için tedavi gerekir. Tedavi genellikle semptomların şiddetini azaltmak için yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçların bir kombinasyonudur.
Diğer dermatit türleri ile karşılaştırıldığında, dermatitis herpetiformis aslında oldukça nadirdir. Semptomların toplanması çoğunlukla 30-40 yaş arası yetişkinlerde görülür ve erkeklerin sayısı kadınlardan daha fazladır.
Bu hastalık ayrıca çölyak hastalığı olan kişilerde daha yaygındır. Çölyak Hastalığı Vakfı'na göre, bu tip dermatitten etkilenen kişilerin yaklaşık% 10-15'inde çölyak hastalığı da var.
Önlenemese de, riskinizi birkaç şekilde azaltabilirsiniz. Belirtilerin tanınması, hastalığın hemen tedavi edilebilmesi için tanıya da yardımcı olacaktır.
Semptomlar
Dermatitis herpetiformis'in belirti ve semptomları nelerdir?
Bu tip dermatitin görünümü, cilt yüzeyinde keskin bir yanma hissi ile karakterizedir. Bundan sonra kırmızımsı lekeler birer birer belirmeye başlar.
Dermatitis herpetiformis'in yaygın semptomları aşağıdaki gibidir.
- Birikmiş kırmızımsı lekeler.
- Kabarcık yanığa (lezyona) benzer.
- Yara bir böcek ısırığına benziyor.
- Dayanılmaz kaşıntı hissi.
- Yanma gibi sıcak bir his.
Baştan yüze, ön kollardan dizlere, arkaya ve kalçaya kadar vücudun çeşitli yerlerinde kırmızı lekeler ve kabarcıklar görülebilir. Bununla birlikte, semptomlar genellikle vücudun her iki tarafında da hemen görülmez.
Kabarcık genellikle 1-2 hafta içinde kabuklanacak ve ülsere olacaktır. Soyulmuş alan daha sonra mor bir iz bırakacak ve bunu vücudun diğer kısımlarında yeni kırmızımsı lekelerin bir koleksiyonunun ortaya çıkması takip edecektir.
Çölyak hastalığı olan bazı dermatit herpetiformisli kişilerde başka semptomlar da olabilir. Bunlardan biri dişlerin mine tabakasındaki kalıcı kusurlardır.
Ne zaman bir doktora görünmeliyim?
Dermatitis herpetiformis, semptomlar hala hafifse tedavi edilebilir. Düzgün tedavi edilmezse, fiziksel aktivite sırasında sürekli kaşınma veya yaralanma nedeniyle semptomlar daha da kötüleşebilir.
Bu olduğunda, cilt bakteriyel, viral ve mantar enfeksiyonlarına karşı daha duyarlı hale gelecektir. Cilt aynı zamanda koruyucu tabakasını da kaybeder, bu nedenle çevreden gelen çeşitli maddelere maruz kalmaktan kaynaklanan tahrişe daha yatkındır.
Bazı durumlarda bile, herpes virüsü enfeksiyonu şeklinde dermatit komplikasyonları ortaya çıkabilir. Bu nedenle, yukarıda belirtilen semptomlardan bazılarını yaşarsanız, hemen bir doktora başvurun.
Sebep olmak
Dermatit herpetiformise ne sebep olur?
Dermatitis herpetiformis, iç ve dış faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır. İç faktörlerde, dermatit herpetiformis ve çölyak hastalığının ortaya çıkmasıyla ilişkili olduğu düşünülen ebeveynlerden aktarılan iki gen vardır.
Bu genlerin kalıtımı, otoimmün bozukluklarla doğan çocuklarda ortaya çıkar. Bu hastalık, büyük miktarlarda immünoglobulin A (IgA) antikorlarının salınmasına neden olur. IgA daha sonra ciltteki kan damarlarında birikir.
Bu arada, rol oynayan dış faktörler glüten tüketimidir. Gluten, nişastalı yiyeceklerde bulunan bir protein türüdür. Çölyak hastalığı olan kişiler, ince bağırsak dokusuna zarar verebileceği için glüten tüketemezler.
Glüten tüketiminin kanda IgA oluşumuna katkıda bulunduğu ve bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyonunu tetiklediği düşünülmektedir. Bu daha sonra cilt dokusunda tıkanmalara ve ciltte kabarcık oluşumuna neden olur.
Daha önceki birkaç çalışma da glüten alımını azaltarak dermatit herpetiformis semptomlarının azaltılabileceğini göstermiştir. Bundan uzmanlar, glüten tüketiminin dermatit herpetiformis'in görünümü ile ilişkili olduğu sonucuna varmışlardır.
Kim dermatit herpetiformis riski altındadır?
Bir kişinin dermatit herpetiformis geliştirme riskini artırabilecek çeşitli faktörler vardır. Bununla birlikte, bu hastalık, aşağıdaki tıbbi geçmişe sahip aile üyeleri olan kişilerde ortaya çıkma eğilimindedir.
- Çölyak hastalığı veya glüten intoleransı.
- Avrupa kökenli.
- Tip 1 diyabet.
- Down sendromu veya Turner sendromu.
- Tiroid bezi hastalığı.
- Sjögren sendromu.
- Kolit.
Yukarıdaki faktörlere sahip olmasanız bile, bu hastalık riskinden arınmış olduğunuz anlamına gelmez. Semptomları tanıyarak dermatit herpetiformis'i olabildiğince erken teşhis edebilirsiniz.
Teşhis
Doktorlar bu hastalığı nasıl teşhis eder?
Teşhisin erken aşamalarında doktorunuz belirtileriniz hakkında sorular soracaktır. Doktor ayrıca tıbbi geçmişinizi ve daha önce başka cilt hastalığınız olup olmadığını da kontrol edecektir.
Dermatitis herpetiformis'in semptomları yanlışlıkla atopik dermatit (egzama), kontakt dermatit veya sedef hastalığı olarak tanınabilir. Bu nedenle, genellikle doktor sizden birkaç test yaptırmanızı isteyecektir.
Dermatitis herpetiformis'i teşhis etmek için kullanılan test.
- Deri biyopsisi. Cilt dokusunda IgA varlığını tespit etmek için cilt örneklerinin mikroskop altında incelenmesi.
- Kan testi. Kandaki IgA antikorlarının varlığını belirlemek için bir kan örneğinin incelenmesi.
- Deri yama testi. Deride iltihaplanmaya neden olan belirli alerjen türleri olup olmadığını öğrenmek için bir yama testi yapılır.
Çölyak hastalığı olan kişilerde teşhis sürecine bağırsak veya sindirim sistemi biyopsisi de eşlik edebilir. Bu, bağırsakta oluşan hasarı görmeyi amaçlamaktadır.
Tıp ve ilaç
Mevcut tedavi seçenekleri nelerdir?
Tedavi dermatit herpetiformisi tamamen iyileştiremez. Öyle olsa bile, bu adım semptomları hafifletmek, nüksü önlemek ve kabarcıkların daha da kötüye gitmesini önlemek için kullanışlıdır.
Tedavi süreci hastalığın şiddetine bağlıdır. Tedavi, ilaç almayı, nemlendiriciler ve merhemleri kullanmayı, glüten diyeti yapmayı ve ılık bir banyo yapmayı içerebilir.
Doktorunuz kaşıntıyı hızlı bir şekilde gidermek için dapson reçete edebilir, ancak bu ilaç sadece geçici olarak alınmalıdır. İlaçlar genellikle tüketildikten 48-72 saat sonra reaksiyona girer.
Bazı tıbbi durumlardan dolayı dapson alamayan hastalar, sülfapiridin veya sülfasalazin şeklinde alternatifler alabilirler. Ancak, dapson kadar etkili olmayabilirler.
Ek olarak, kortikosteroid kremler veya merhemler, kalamin losyonları ve antihistaminikler de iltihabı azaltabilir ve kırmızı, kabarcıklı bir döküntü semptomlarını kontrol edebilir. Herhangi bir ilacı kullanmadan önce doktorunuzla görüştüğünüzden emin olun.
Nihayetinde, dermatit herpetiformisi tedavi etmenin en iyi yolu, glüten içeren tüm gıdalardan kaçınmaktır. Bu yöntemin kabarcıklardan zarar görmüş cildin onarımında etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Evde yapılan ilaçlar
İyileşmeyi destekleyen bazı yaşam tarzı değişiklikleri nelerdir?
Aşağıda, dermatit herpetiformis semptomlarını hafifletmeye yardımcı olacak yaşam tarzı iyileştirmeleri ve ev ilaçları bulunmaktadır.
- Glüten içeren gıdalardan kaçının.
- Vücudu çok terleten aktivitelerden kaçının.
- Enfeksiyon riskini azaltmak için düzenli olarak banyo yapmak.
- Giysileri, havluları ve çarşafları düzenli olarak yıkayın.
- Doktorun önerdiği şekilde rutin kontroller yapın.
- Bir doktor tarafından yazılan ilaçları kullanmak.
- Tedavi sırasında kabarcıklar kötüleşirse veya yeni yaralar ortaya çıkarsa bir doktora başvurun.
Dermatitis herpetiformis, çölyak hastalığına bağlı deri iltihabıdır. Semptomları ilaçla tedavi edebilirsiniz, ancak bunu önlemenin en iyi yolu glüten içeren gıdalardan kaçınmaktır.